794 643 884

14 października 2025

Zatarcie skazania: kompleksowy poradnik adwokata Łukasza Pawelskiego

Zatarcie skazania to usunięcie wpisu z Krajowego Rejestru Karnego, co przywraca status osoby niekaranej. Proces wymaga spełnienia warunków i złożenia wniosku do sądu, a pomoc adwokata może go usprawnić.

Prawomocny wyrok skazujący to nie koniec drogi. Instytucja zatarcia skazania w polskim prawie karnym daje szansę na „czystą kartę”. Adwokat Łukasz Pawelski, ekspert w tej dziedzinie, wyjaśnia, jak skutecznie przejść przez ten proces, odzyskując pełnię praw obywatelskich i zawodowych. Poradnik ten stanowi praktyczne kompendium wiedzy na ten temat.

Adwokat Łukasz Pawelski – sylwetka eksperta w prawie karnym

Zrozumienie zawiłości procedur prawnych wymaga wiedzy i doświadczenia. Adwokat Łukasz Pawelski to prawnik z bogatym dorobkiem zawodowym, który specjalizuje się w prawie karnym. Jego unikalne doświadczenie, zdobyte między innymi na stanowisku Rzecznika Prasowego Najwyższej Izby Kontroli (NIK), pozwoliło mu poznać mechanizmy funkcjonowania państwa od wewnątrz. Ta perspektywa, połączona z wieloletnią praktyką adwokacką, czyni go skutecznym specjalistą w sprawach, gdzie precyzja i dogłębna analiza mają kluczowe znaczenie. Wiedza, jaką posiada w temacie adwokat łukasz pawelski zatarcie skazania, jest gwarancją merytorycznego wsparcia na każdym etapie postępowania.

Czym jest zatarcie skazania i dlaczego jest ważne?

Zatarcie skazania to instytucja prawa karnego, której celem jest usunięcie z obrotu prawnego informacji o skazaniu danej osoby. W praktyce oznacza to, że po zatarciu skazania traktuje się je jako niebyłe, a wpis o nim jest usuwany z Krajowego Rejestru Karnego (KRK). Osoba, której skazanie uległo zatarciu, odzyskuje status osoby niekaranej. Ma to fundamentalne znaczenie zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym. Czysta karta w KRK jest często warunkiem koniecznym do podjęcia pracy w wielu zawodach, uzyskania koncesji, pozwoleń czy nawet kredytu bankowego. Jest to symboliczny powrót do pełni praw obywatelskich.

Przesłanki zatarcia skazania: kiedy można wnioskować?

Możliwość zatarcia skazania zależy od rodzaju orzeczonej kary i upływu określonego czasu od jej wykonania, darowania lub przedawnienia wykonania. Kodeks karny precyzyjnie określa te terminy. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla oceny, czy można już skutecznie ubiegać się o wykreślenie wpisu z rejestru. W niektórych przypadkach zatarcie następuje z mocy prawa, w innych wymaga złożenia odpowiedniego wniosku do sądu. Poniżej przedstawiono podstawowe okresy, po których następuje zatarcie skazania.

Terminy zatarcia skazania według kodeksu karnego

Podstawowe terminy, po upływie których można starać się o zatarcie, reguluje art. 107 Kodeksu karnego. W przypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary, zasady określa art. 76 k.k. Najważniejsze okresy to:

  • Kara pozbawienia wolności do lat 3: zatarcie następuje z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. Na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie już po upływie 5 lat.
  • Kara grzywny lub ograniczenia wolności: zatarcie następuje z upływem 3 lat od wykonania, darowania lub przedawnienia wykonania kary. Na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie już po upływie roku.
  • Odstąpienie od wymierzenia kary: zatarcie następuje z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia.
  • Warunkowe zawieszenie wykonania kary: zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.

Procedura składania wniosku o zatarcie skazania krok po kroku

Gdy ustawowe terminy zostaną spełnione, a zatarcie nie następuje automatycznie, należy zainicjować odpowiednią procedurę sądową. Proces ten, choć sformalizowany, jest możliwy do samodzielnego przeprowadzenia, jednak wsparcie profesjonalisty może znacznie go usprawnić. Kluczowe jest prawidłowe przygotowanie dokumentacji i skierowanie jej do właściwego organu. W internecie można znaleźć niejeden wniosek o zatarcie skazania wzór, jednak zawsze należy go dostosować do indywidualnej sytuacji prawnej, uwzględniając wszystkie szczegóły sprawy. Pierwszym krokiem jest ustalenie, czy spełnione są przesłanki do skrócenia okresu oczekiwania na zatarcie.

Wniosek należy złożyć do sądu, który wydał wyrok w pierwszej instancji. Pismo powinno zawierać dane wnioskodawcy, sygnaturę akt sprawy, której dotyczy, oraz dokładne uzasadnienie. W uzasadnieniu należy wykazać, że od wykonania kary upłynął wymagany okres oraz że skazany w tym czasie przestrzegał porządku prawnego i prowadził nienaganny tryb życia. Do wniosku należy dołączyć dowód uiszczenia opłaty sądowej. Po złożeniu dokumentów sąd wyznacza posiedzenie, na którym rozpatruje wniosek i wydaje postanowienie o zatarciu skazania lub o odmowie jego zatarcia.

Prawne i życiowe konsekwencje zatarcia skazania

Najważniejszą konsekwencją zatarcia skazania jest odzyskanie statusu osoby niekaranej. Zgodnie z prawem, od tego momentu nikt nie może ograniczać praw osoby, której skazanie zatarło się, powołując się na fakt wcześniejszego skazania. Wpis zostaje usunięty z Krajowego Rejestru Karnego, co oznacza, że uzyskane zaświadczenie z KRK będzie zawierało informację „nie figuruje”. To otwiera drogę do zawodów, w których wymagana jest niekaralność, a także ułatwia wiele codziennych spraw. Zrozumienie, jak zatrzeć skazanie, jest zatem kluczem do pełnego powrotu do społeczeństwa i zamknięcia trudnego rozdziału w życiu.

Często zadawane pytania (FAQ)

Ile kosztuje wniosek o zatarcie skazania?

Zgodnie z ustawą o opłatach w sprawach karnych, opłata sądowa od wniosku o zatarcie skazania jest stała i wynosi 45 złotych. Dowód jej uiszczenia należy dołączyć do składanego w sądzie wniosku.

Czy sąd może odmówić zatarcia skazania?

Tak, sąd może odmówić zatarcia skazania na wniosek, jeśli uzna, że skazany w okresie po wykonaniu kary nie przestrzegał porządku prawnego lub nie zasługuje na to dobrodziejstwo. Decyzja sądu w tym zakresie ma charakter uznaniowy.

Jak długo czeka się na decyzję sądu?

Czas oczekiwania na rozpoznanie wniosku zależy od obciążenia danego sądu. Zazwyczaj procedura trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. Po wydaniu prawomocnego postanowienia sąd przesyła informację do Krajowego Rejestru Karnego w celu wykreślenia wpisu.

Czy zatarcie skazania usuwa dane z akt sądowych?

Nie. Zatarcie skazania powoduje usunięcie wpisu z Krajowego Rejestru Karnego, ale nie usuwa informacji o wyroku z akt sprawy, które są przechowywane w archiwum sądu. Dostęp do tych akt jest jednak ściśle ograniczony.

Czy potrzebuję adwokata, aby zatrzeć skazanie?

Formalnie nie ma obowiązku korzystania z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Jednak w bardziej skomplikowanych przypadkach, profesjonalna pomoc, jaką oferuje zatarcie skazania adwokat, może znacząco zwiększyć szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku, zwłaszcza gdy ubiegamy się o skrócenie ustawowego terminu.

woman signing on white printer paper beside woman about to touch the documents

Obserwuj nasze social media!

"Adwokat to ktoś więcej niż pełnomocnik.

Adwokat to najlepszy przyjaciel w niedoli..."

sekretariat@kancelariapawelski.pl 

kontakt@kancelariapawelski.pl

ul. Mokotowska 51/53 lok.44; 00-542 Warszawa